05 Eylül 2023 Salı günü Ankara’da tedavi gördüğü hastanede vefat eden duayen siyasetçi, hizmetleri ve davranışları ile hemen herkesin gönlünde taht kurmuş olan Şanlıurfa’nın Şeyhanlı aşireti lideri, “verdiğimiz hizmetleri Allah rızası için yapmamız gerekir. Benim ismim hiç önemli değil. Eğer Şanlıurfa halkı bize bu temsil ehliyetini verdiyse onlara hizmet götürmek boynumuzun borcudur” diyerek hizmetlerinin reklamının yapılmasını istemeyen ünlü siyasetçi Necmeddin Cevheri, 6 Eylül 2023 Çarşamba günü Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) önünde düzenlenen tören sonrasında merhum eşi İsmet Yüksel Cevheri’nin yanına defnedildi.
TBMM, Camii ve Mezarlıkta defin sırasında bile her fikirden siyasiler ve vatandaşlar ile sevenleri, Cevheri/İlhan/Eyyüboğlu/Şeyhanlı aile efradını yalnız bırakmadı.
Ünlü siyasetçiler Süleyman Demirel ve Tansu Çiller ile Devletin en üst kademesinde görev alıp başarıyla ülkemize ve memleketimize hizmet eden, yaptıklarının haberini bile yaptırmayıp, “Allah biliyor ya yeter. Bizim görevimiz ülkemize, memleketimize, milletimize hizmet etmek” diyen 2’nci, 13’üncü, 14’üncü, 15’inci, 16’ıncı, 19’uncu, 20’nci, ve 21’inci, Dönem Şanlıurfa Milletvekilliği yapan; 31 ve 32’inci Hükümet’de Turizm ve Tanıtma Bakanı, 40’ınca Hükümet’de Adalet Bakanı, 49’uncu Hükümet’de Tarım ve Köy İşleri Bakanı, 50, 51 ve 52’nci Hükümetlerde Devlet Bakanlığı, Başbakan Vekilliği görevlerinde bulunan ve 93 yaşında vefat eden Şanlıurfa ve Türk siyasetinin duayen isimlerinden Urfalıların Necmi amcası, Necmeddin Cevheri’nin cenazesi Ankara’da 6 Eylül 2023 Çarşamba günü saat 14’te TBMM’de yapılan törenin ardından Cebeci Aile Mezarlığına merhum eşinin yanına defnedildi.
Törenlere; Şeyhanlı aşiret mensupları, ailesi ve yakınlarının yanı sıra CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, AK Parti Genel Başkanvekili Efkan Ala, AK Parti Gurup Başkanı Abdullah Güler, TBMM eski Başkanları Bülent Arınç, Köksal Toptan ve Mehmet Ali Şahin, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, İYİ Parti Gurup Başkanı Koray Aydın, TBMM Genel Sekreteri Talip Uzun ile çok sayıda eski ve yeni Milletvekili katıldı.
Dua okunmasının ardından, ailesi taziyeleri kabul etti.
Evli ve 2 çocuk babası olan Necmettin Cevheri’nin ailesi, taziyeleri Cuma gününe kadar Ankara’da kabul ediyor.
Şanlıurfa’da ise, Cumartesi ve Pazar günü Abdurrahman Yavuz Taziye Evinde kabul edilecek.
“Baba dostunu kaybettik”
2 dönem AK Parti Şanlıurfa Milletvekilliği, sonrasında Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve 2017 yılından itibaren de 5,5 yıl Çin Halk Cumhuriyeti Pekin Büyükelçiliği görevinde bulunan 28. Dönem AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Abdulkadir Emin Önen, “-Âsâf’ın mikdârını bilmez Süleyman olmayan…- Babamın çocukluk arkadaşı; Baba dostu, Şanlıurfa’nın yetiştirdiği değerli siyasetçi, eski Devlet Bakanımız Necmettin Cevheri Ağabey’in vefatı beni ziyadesiyle üzmüştür. Rabbim merhametiyle karşılasın, sevenlerinin ve ailesinin başı sağ olsun. Türkiye siyasilerinin de başı sağ olsun…” diyerek üzüntülerini dile getirdi.
Necmeddin CEVHERİ
Fransız işgalinde, aşiret kuvvetleri önünde Urfa’dan Viranşehir ve Nusaybin çöllerine kadar maiyetiyle Kuvayı Milliye hizmetinde çalışan Şeyhanlı aşiret reisi Hacı Ömer Efendi’nin oğludur.
Hacı Ömer Efendi’nin Cumhuriyet Halk Fırkası yönetim kurulu üyesi olduğu dönemlerde doğan (20.6.1930) Necmettin Cevheri, babasının menfiyen geçirdiği Amasya ve Adana yıllarını, annesinin ölümünü, babasının 1949 yılında yeniden evlenmesini ve 1950 yılında DP milletvekili olarak TBMM’ye seçilmesini, seçimden 3 üç ay sonra küçük kardeşinin doğumunu ve 1952 yılında yakalandığı hastalıktan kurtulamayan babasının ölümünü, Galatasaray Lisesi’ne girişini ve mezuniyetini, Ankara Hukuk Fakültesi’ne girişini, ömrünün gülümseyişle gözyaşı arasında hızla gidip gelen o 22 yılına sığdırdı.
1955 yılında Ankara Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten sonra ileride yıllarca parlamenter olarak temsil edeceği Urfa’nın yeni kurulmuş olan Barosu’na genç bir avukat olarak kaydoldu. Ankara’ya gidiş dönüşü de içeren on yıllık süreç 1965‘te milletvekilliğiyle noktalandı. O artık babasının milletvekilliğini yaptığı DP’nin temsil ettiği ‘46 ruhu’ nun devamı olduğunu söyleyen Adalet Partisi’nin genç bir milletvekiliydi.
Aşiret geleneğiyle şehir değerlerinin, ailenin politik geleneğiyle nitelikli bir eğitimin pırıltısının buluştuğu kavşağın siyaseti işaret eden yönünde bundan böyle onun için hep yeşil ışık yanacak; partisi, 1965 seçimlerinde bugün hâlâ siyasal partilerce ulaşılamamış olan % 52.8 oy oranıyla tek başına iktidar olurken, Galatasaray mezunu genç avukat kısa zamanda sivrildiği partinin en önemli adamlarından biri olacaktı.
Bu yükselişin genç yaşta bakanlıkla sonuçlanması siyasetin ve eşyanın tabiatı gereğiydi. 1969 seçimleri ertesinde Turizm ve Tanıtma Bakanı oldu. Siyasal yaşamına 7 dönem milletvekilliği (1965,1969,1973,1977,1991,1995,1999) ve çeşitli bakanlıklar sığdırdı. (Adalet, Tarım ve Köy İşleri, Devlet Bakanlıkları, Başbakan vekilliği) .
Partisinin seçim işlerinden sorumlu olmasının rastlantı olmadığını istatistikler gösteriyordu. Urfa’nın geniş ve etkili Şeyhanlı aşiretinin tam desteğinde partisinden aday olarak katıldığı seçimlerde partisi hep başarılı olmuş (1965,1969,1973,1973,1991, 1995,1999), aday olarak katılmadığı seçimlerde partisi baraj altında kalmıştı (1987,2002). Hep Urfa’dan aday olmuş ve aday olarak katıldığı seçimlerde partisi, özellikle 1990’lı yıllardan sonra Urfa’da sürekli olarak Türkiye ortalamasının üstünde oy almıştı (1991: % 31,3-27,3; 1995: % 25,0-19,8; 1999: 23,7-12,0).
Türkiye’nin önemli siyasal olaylarının tanığıydı;
1968 olayları, 41’ler, 12 Mart, 1. ve 2. MC hükümetleri, öncesiyle-sonrasıyla 12 Eylül, Zincirbozan, “Bir Bilen”, Referandum, “Kürt realitesini tanıyoruz” günleri, Güneydoğu’nun kayıplı yılları, Demirel’in Cumhurbaşkanlığı, Çiller olayı, vs, vs.. Sanki dili ihanet olarak görüyormuş gibi yıllarca sessizliğiyle konuştu. Anılarını yazsa, yakın tarih çözülecek buğulu camlar arkasından nasıl görünür ve kaç takke düşer Allah bilir.
Fotoğraflar: Mehmet Salih İLHAN (Eski Başbakanlık Basın Halkla ilişkiler Müşaviri)