ODTÜ’de PKK’lılar tarafından asılan pankartı indiren kadına saldıran ve TUSAŞ saldırısını savunan Muzaffer Can ERDOĞAN isimli PKK’lının TUSAŞ’ta İHA operatörlüğü eğitimi aldığı ortaya çıktı. Eğer Muzaffer Can Erdoğan gibi bir kişi, PKK bağlantıları olan ve geçmişte TUSAŞ’a yönelik saldırıları savunan biri olarak TUSAŞ’ta İHA operatörlük kursu almışsa, bu ciddi bir güvenlik açığıdır. Bu tür durumlar, devletin güvenlik protokollerinde zafiyet olduğuna işaret eder.
Eğer TUSAŞ, özel bir projeye yönelik eğitim düzenliyorsa, başvuru koşulları daha farklı ve spesifik olabilir. Ayrıca TUSAŞ veya iş birliği yaptığı kurumlar (TSK, Emniyet gibi) tarafından kursun önemine göre ek gereksinimler öne sürülebilir. TUSAŞ’ta eğitim aldıktan sonra bu kişilerin İHA ve drone teknolojilerine yönelik bilgi ve yetenekleri, örgütsel faaliyetlerde kullanılabilecek hale gelir bu da çok riskli bir durumdur. Eğer bu kişiler, eğitim sonrasında izlenmezse ya da görev ve kariyerleri takip edilmezse, devletin kritik teknolojileri yanlış ellerde kullanılabilir. TUSAŞ’ta İHA operatörlüğü kursunu alabilmek için genellikle belirli kriterler ve nitelikler aranır. Bunlar, kursun içeriğine, İHA’nın sınıfına ve TUSAŞ’ın belirlediği gereksinimlere göre değişmelidir.
Gelin hep birlikte ne gibi önlemler alınmalı? gözden geçirelim.
1. Derinlemesine Güvenlik Soruşturmaları
Arka Plan Kontrolü ve Güvenlik Taramaları: TUSAŞ gibi stratejik tesislerde kurs alacak personelin, özellikle İHA operatörlüğü gibi kritik roller için, çok kapsamlı arka plan ve güvenlik taramalarından geçmesi gerekir. Bu taramalar; aile geçmişi, sosyal çevre, geçmişteki siyasi veya terör örgütü ilişkileri, dijital ve sosyal medya geçmişi gibi unsurları içermelidir.
İkinci Aşama Soruşturma: Kişilerin güvenlik soruşturmasından geçmelerinin ardından ikinci bir bağımsız kurum (örneğin MİT veya Emniyet İstihbarat) tarafından yapılan çapraz soruşturmalar, mevcut açıkları kapatabilir.
2. Psikoteknik Değerlendirmeler
Psikolojik ve İdeolojik Testler: Kritik görevlere alınacak personelin, sadece teknik bilgi ve beceriye sahip olması yeterli değildir. Psikolojik stabiliteyi ölçen testlerin yanı sıra, kişilerin ideolojik eğilimlerini ve aidiyetlerini de değerlendiren özel testler uygulanmalıdır.
Ruh Sağlığı Denetimi: Psikolojik olarak aşırı uçlara meyilli olan veya stres altında kontrolünü kaybeden kişiler, bu tür hassas görevlerden elenmelidir.
3. Sosyal Medya ve Dijital İzleme
Dijital Geçmişin Detaylı İncelenmesi: Kursa katılan veya kurs sonrası stratejik görevlere seçilen kişilerin, sosyal medya hesapları, iletişim geçmişleri, katıldığı gruplar ve çevrimiçi aktiviteleri sıkı bir denetimden geçirilmelidir. Özellikle terör örgütleriyle sempati veya yakınlık belirtileri gösteren içeriklere karşı dikkatli olunmalıdır.
Sürekli İzleme ve Kontrol: İHA operatörlüğü gibi kritik konularda eğitim alacak kişiler, göreve başladıktan sonra da düzenli olarak dijital izleme ve kontrollerden geçmelidir.
4. Eğitim Alanındaki Güvenlik Denetimleri
Kurs İçi Güvenlik Protokolleri: İHA eğitimlerinde kullanılan materyal, doküman ve teknolojilerin korunması ve yetkisiz kişilerin erişimini engellemek için sıkı güvenlik protokolleri uygulanmalıdır. Kurs sırasında sürekli gözetim ve denetim mekanizmaları oluşturulmalıdır.
Kimlik Doğrulama Sistemleri: Eğitim sırasında veya görevde kullanılacak alanlarda biyometrik doğrulama sistemleri (parmak izi, yüz tanıma vb.) kullanılmalı ve yetkisiz erişim kesinlikle engellenmelidir.
Eğitim Sonrası Takip ve İzleme: Eğitimden geçen kişilerin, eğitim sonrası kariyerleri, faaliyetleri ve bağlantıları düzenli olarak izlenmeli. Eğitimden ayrılan kişilerin, hangi sektörlerde ve hangi görevlerde çalıştıkları ve edindikleri bilgileri nasıl kullandıkları yakından izlenmelidir.
5. İç İstihbarat ve Karşı-Casusluk Önlemleri
İç İstihbarat Birimi: TUSAŞ gibi stratejik kurumların içinde çalışan ve kursiyerlerin ideolojik eğilimlerini, davranışlarını izleyen bir iç istihbarat birimi kurulmalıdır. Bu birim, potansiyel tehditlere karşı sürekli raporlar hazırlamalı ve riskli kişileri tespit etmelidir.
İçeriden Sızma Girişimlerine Karşı Tetikte Olma: Potansiyel iç tehditlerin saptanması ve bununla ilgili ihbar mekanizmalarının oluşturulması, terör bağlantılı kişilerin sızmasını engellemede önemli rol oynar.
Bu tür önlemler, stratejik tesislerin güvenliğini artıracak ve terörist unsurların sızmasını önlemeye yönelik etkili bir güvenlik ağı oluşturacaktır. Bu tür kritik eğitimlerde, adayların sadece eğitimin alındığı süre zarfındaki değil, uzun vadeli güvenlik geçmişlerinin de araştırılması gerekir. Özellikle, terör bağlantıları olan ya da aşırı ideolojik eğilimler taşıyan kişilerin fark edilememesi büyük bir zafiyettir.
6. İçeriden Tehdit ve Karşı-Casusluk Önlemlerinin Eksikliği
TUSAŞ gibi savunma sanayi kuruluşlarında çalışan veya eğitim alan kişilerin içeriden tehdit oluşturma ihtimali göz ardı edilmemelidir. Bu tür eğitimlerde, katılımcıların eğilimleri, davranışları ve geçmişi üzerine kapsamlı bir iç istihbarat ve karşı-casusluk süreci işletilmelidir.
Stratejik devlet kurumlarında dış iştirakçılara karşı alınan tedbirler, ülkenin güvenliği ve ulusal çıkarlarının korunması açısından kritik öneme sahiptir. Bu kurumlarda verilen eğitimler, teknik ve stratejik bilgiler içerir ve bu bilgiler, yabancı istihbarat servislerinin ilgisini çekecek derecede değerlidir. Bilgi sızdırılması, ülkenin savunma kabiliyetini ve operasyonel planlarını riske atabilir. Ayrıca, devlet kurumlarına sızmaya çalışan kötü niyetli kişiler, kritik altyapıları sabote edebilir veya ülkenin güvenlik açıklarını keşfetmeye çalışabilir. Bu nedenle, kurs katılımcılarının yetkinlikleri ve sadakatleri iyi analiz edilmeli, ulusal güvenlik tehditlerine karşı her türlü tedbir alınmalıdır. Bu tür önlemler, stratejik avantajı koruyarak devletin güvenliğini garanti altına alır.
Önder Akgün
Stratejist-Eğitimci-Yazar
Em. SAT Binbaşı