Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Faye ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Senegal ile ticaret ve yatırım ilişkilerimiz sürekli artıyor. Ticaret hacmimiz 500 milyon dolara yaklaştı. İlk aşamada hedefimiz 1 milyar dolar” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Senegal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Diakhar Faye ile heyetler arası görüşmeleri ve anlaşmaların imza töreninin ardından ortak basın toplantısı düzenleyerek açıklamalarda bulundu.
Senegal Cumhurbaşkanı Faye ve heyetini Türkiye’de ağırlamaktan memnuniyet duyduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, mart ayındaki seçimlerde elde ettiği zafer dolayısıyla Senegal Cumhurbaşkanı Faye’yi tebrik etti.
“SENEGAL İLE TİCARET VE YATIRIM İLİŞKİLERİMİZ SÜREKLİ ARTIYOR”
Senegal’in, Türkiye’nin Batı Afrika’da en sıkı münasebeti olan ülke olduğunu, Afrika kıtasının istikrar ve esenliğine en fazla katkıda bulunan ülkelerin başında geldiğini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Birçok konuda aynı tutumu paylaşıyoruz. İlişkilerimizi stratejik ortaklık düzeyine çıkaran mutabakat protokolünü biraz önce imzaladık. Bugünkü temaslarımızda ülkelerimiz arasında yatırım ve ticaret başta olmak üzere güvenlik, savunma sanayii, terörle mücadele, enerji, tarım, şehircilik, kültür ve yükseköğretim alanlarında iş birliği imkânlarını ele aldık” ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu çerçevede yapılan anlaşmaları anımsatarak şöyle devam etti: “Senegal ile ticaret ve yatırım ilişkilerimiz sürekli artıyor. Ticaret hacmimiz 500 milyon dolara yaklaştı. İlk aşamada hedefimiz 1 milyar dolar. Bu hedefe süratle ulaşma noktasında değerli dostumla hemfikiriz. Türk şirketlerinin Senegal’deki yatırımlarının ve üstlendiği müteahhitlik projelerinin toplam değeri 3 milyar doları buldu. Bundan ülkelerimiz adına büyük memnuniyet duyuyoruz. Firmalarımıza Senegal’deki fırsatları değerlendirmelerini tavsiye ediyoruz. İstanbul’da yarın Türkiye-Senegal İş Formu düzenlenecek. Önümüzdeki dönemde de Karma Ekonomik İşbirliği Toplantısı yapılacak.”
“Bu önemli toplantıların ekonomik münasebetlerimizin gerçek potansiyelini ortaya çıkaracağına inanıyorum” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Görüşmelerimizde Senegal hükûmetinin ahiren açıkladığı Senegal 2050 Ulusal Dönüşüm Programı da gündeme geldi. Türkiye olarak bu alanda tecrübelerimizi Senegalli dostlarımızla paylaşmaya hazır olduğumuzu ifade ettim. Bugün ayrıca güvenlik, savunma sanayii ve FETÖ başta olmak üzere terörle mücadelede atılabilecek ortak adımları değerlendirdik. Bu vesileyle Senegal makamlarına FETÖ ile mücadelemizde verdikleri destek için teşekkür ediyorum. Bu destek ve dayanışmanın önümüzdeki dönemde de devam edeceğinden şüphe duymuyorum” açıklamasında bulundu.
“SENEGAL’İN, FİLİSTİN MESELESİNDE İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜMÜ ESAS ALAN TUTUMU SON DERECE KIYMETLİ”
Görüşmelerinde Sahel bölgesi ve Filistin’deki gelişmeleri de ele alma fırsatı olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sahel bölgesinde güvenlik sağlanmadan, Afrika kıtasında güvenlik ve istikrarın sağlanamayacağına ilişkin müşterek tutumumuzu bir kez daha kayda geçirdik. İsrail’in, Gazze başta olmak üzere Filistin topraklarındaki soykırımı karşısında Türkiye ve Senegal’in atabilecekleri adımları konuştuk” dedi.
Bu noktada Senegal’in 1975’ten bu yana Birleşmiş Milletler Filistin Halkının Vazgeçilmez Haklarının Kullanılması Komitesinin Başkanlığını yürütmesini takdirle karşıladıklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi: “Senegal’in, Filistin meselesinde iki devletli çözümü esas alan tutumunu son derece kıymetli bulduğumuzu ifade etmek istiyorum. Biz de bu doğrultuda çalışmalarımızı sürdürmeye devam edeceğiz. Filistin ve Lübnan halkının yanında olmayı, kardeşlik ve insani vazifemiz olarak görüyoruz. Zulmün, baskının, savaşın, katliamın ne demek olduğunu çok iyi bilen, bunun acısını yaşayan Afrikalı kardeşlerimizin İsrail hükûmetinin soykırım politikasına karşı dirayetli duruşlarını takdirle takip ediyoruz.”
“VİCDAN SAHİBİ TÜM ÜLKELERİ, İSRAİL HÜKÛMETİ ÜZERİNDE DAHA FAZLA BASKI YAPMAYA DAVET EDİYORUZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kan, katliam ve gözyaşı üzerine huzurlu bir gelecek inşa edilemeyeceğini emperyalistler Afrika kıtasında tecrübe ettiler. İnanıyoruz ki aynı hakikat Gazze ve Lübnan’da da tecelli edecektir. Zulmederek güvenlik arayanlar, çok daha büyük bir güvensizlik girdabına sürükleneceklerdir. Bundan en küçük bir şüphe duymuyoruz. Vicdan sahibi tüm ülkeleri, İsrail hükûmeti üzerinde daha fazla baskı yapmaya davet ediyoruz. Bu düşüncelerle kıymetli kardeşime ziyaretleri için bir kez daha teşekkür ediyorum. Bugünkü görüşmelerimizin ve imzalanan anlaşmaların hayırlara vesile olmasını diliyorum. Senegal başta olmak üzere Afrika’daki tüm kardeş ve dostlarımıza en kalbi selamlarımı gönderiyorum.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Senegal Cumhurbaşkanı Faye, konuşmalarının ardından basın mensuplarının sorularını cevapladı.
“BİRBİRİMİZE KARŞI OLAN GÜVENİMİZİ TAZELEYEREK YOLUMUZA DEVAM EDECEĞİZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir gazetecinin, “Senegal iki hafta önce 2050 Senegal Ulusal Dönüşüm Planı’nı kabul etti. Türkiye, bu anlamda Senegal’i nasıl desteklemeyi öngörüyor?” sorusuna şu cevabı verdi: “Yükseköğretim noktasında atılacak adımlar, bunun yanında çok daha önemlisi savunma sanayine yönelik müşterek atabileceğimiz adımlar, altyapı ve üstyapıda geçmişten bu yana atılan adımlar var. Bu konuda Senegal’in Türk inşaat sektörünü çok iyi tanıdığını biliyorum. Bunu bilmekle beraber de yeni bazı adımları müşterek atabileceğimize inanıyorum. Bu konuyla ilgili olarak da birbirimize karşı olan güvenimizi tazeleyerek yolumuza devam edeceğiz. Özellikle dijitalleşmeyi de bir kenara koymak mümkün değil.”
“BÖLGE ÇOK CİDDİ BİR ATEŞ ÇEMBERİNE DOĞRU GİDİYOR”
“Lübnan Başbakanı Necib Mikati ‘Ateşkes bekliyoruz’ derken İsrail bir kez daha saldırı düzenledi. Hizbullah’ın yeni lideri açıklama yaptı, ‘Biz Lübnan için savaşacağız ve savaşı da sürdüreceğiz.’ dedi. Nasıl değerlendirirsiniz? Gazze’de de zaman zaman ateşkese yaklaşıldığında İsrail bir kez daha saldırı düzenleyerek süreci baltalıyor. Bölgenin geleceğini, bu iki ileri bir geri durumu nasıl yorumluyorsunuz?” sorusuna karşılık Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “Sayın Mikati bir tespit ortaya koydu. O da muhataplarının ne kadar güvenilir olduğunu ortaya koydu ama özellikle Hasan Nasrallah’ın yerine bu görevi devralan yeni lider, ‘Biz aynı istikamette gideceğiz.’ dedi. Bir kararlılık ortaya koydu. Dolayısıyla bu şunu gösterecek; bölge çok ciddi bir ateş çemberine doğru, ne yapıyor? Gidiyor. Bundan sonraki süreç maalesef tabii bölgede çok daha sıkıntılı olacak. Temennimiz odur ki bölgedeki bu gelişmeleri nasıl acaba başta Birleşmiş Milletler olmak üzere kontrol altına alırız? Bunun çalışmalarını hep birlikte yapacağız.”
SENEGAL CUMHURBAŞKANI FAYE: “İKİLİ TİCARET HACMİMİZİ 1 MİLYAR DOLARA ULAŞTIRMA HEDEFİMİZ BULUNMAKTA”
Senegal Cumhurbaşkanı Faye de açıklamasında yakın zamanda 2050 Senegal Ulusal Dönüşüm Planı’nı ve bu konudaki yeni gündemlerini kabul ettiklerini kaydederek, bu konudaki istişareler ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yapılan görüşmelerde Türkiye ile bu konuda hemfikir olduklarının ortaya çıktığını dile getirdi.
Senegal Cumhurbaşkanı Faye, özellikle 2050 planı kapsamında belirlenen sanayileşme, tarım, teknik ve mesleki eğitim ve dijitalleşme alanlarında gençlerin istihdamı konularında hemfikir olduklarını belirterek, “Batı Afrika bölgesi, bildiğiniz üzere, güvensizliğin terörizm kaynaklı hâkim olduğu bir bölge. Bu sebepten dolayı Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ben, bu konuları görüşüp iş birliğimizi savunma alanında güçlendirmeye ihtiyacımız olduğunu ifade ettik” diye konuştu.
Bugün Türkiye ile Senegal arasında imzalanan anlaşmanın da her iki devletin iş birliğini stratejik bir seviyeye çıkarma iradesini ifade ettiğini vurgulayan Senegal Cumhurbaşkanı Faye, ilerleyen yıllarda çok hızlı bir şekilde iş birliğini geliştirmeyi ve ikili ticaret hacmini de 1 milyar dolara ulaştırmayı hedeflediklerini söyledi.
Uluslararası konulardan, terörizmin yaygınlaşmasından ve savaşlardan da bahsettiklerini aktaran Senegal Cumhurbaşkanı Faye, özellikle Filistin halkının yaşadığı trajedileri ve Sahel bölgesinin istikrarsızlaştırılmasını ele aldıklarını kaydetti.
Filistin halkının barış içerisinde ve bağımsız bir devlette yaşama hakkının olduğuna işaret eden Senegal Cumhurbaşkanı Faye, Filistinlilerin başkenti Doğu Kudüs olan bir devlet içerisinde yaşama hakkının tanınması gerektiğini kaydetti.
Senegal Cumhurbaşkanı Faye, bunun ötesinde çok taraflı ilişkileri güçlendirerek küresel barış ve istikrara katkı sağlamaları gerektiğini ele aldıklarını anlatarak, “Bunu da küresel yönetim sisteminin iyileştirilmesiyle, adaletsizliklerin ortadan kaldırılmasıyla birlikte gerçekleştirileceğinin altını çizdik” ifadesini kullandı.
İKİ ÜLKE ARASINDA İMZALANAN ANLAŞMALAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Senegal Cumhurbaşkanı Faye huzurunda, iki ülke arasında beş anlaşma imzalandı.
Bu kapsamda iki ülke arasındaki “Türkiye Cumhuriyeti ile Senegal Cumhuriyeti Arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Kurulmasına İlişkin Mutabakat Protokolü”nü, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Senegal Cumhurbaşkanı Faye imzaladı.
“Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Senegal Cumhuriyeti Hükûmeti Arasında Şehircilik Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”na, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Senegal Şehir Planlama, Yerel Yönetimler ve Bölge Planlama Bakanı Balla Moussa Fofana imza attı.
“Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ve Senegal Cumhuriyeti Hükûmeti Arasında Enerji ve Hidrokarbonlar Alanlarında Mutabakat Zaptı”, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ve Afrika Entegrasyonu ve Dışişleri Bakanı Yassine Fall tarafından imza altına alındı.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ve Senegal Tarım, Gıda Egemenliği ve Hayvancılık Bakanı Mabouba Diagne, “Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Senegal Cumhuriyeti Hükûmeti Arasında Tarımsal Mekanizasyon Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”nı imzaladı.
“Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu ile Senegal Cumhuriyeti Yükseköğretim, Bilimsel Araştırma ve İnovasyon Bakanlığı Arasında Yükseköğretim Alanında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı”nı da Yükseköğretim Kurulu Başkan Erol Özvar ile Afrika Entegrasyonu ve Dışişleri Bakanı Yassine Fall imza attı.
Basın toplantısının ardından, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Faye onuruna Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde akşam yemeği verdi.